Geçtiğimiz hafta Türkiye'yi etkisi altına alan yoğun kar yağışı Bartın’dan Sinop’a, Zonguldak’tan Muş’a kadar birçok şehirde çatılar çöktü, ciddi tehlikeler ucuz atlatıldı. ÇATIDER Yönetim Kurulu Başkanı M. Nazım Yavuz, Türkiye’de standartlardan uzak milyonlarca çatı bulunduğunu belirterek, “Geleneksel yöntemlerle yapılmış çatılar, kar yağışıyla çöküyor, fırtınayla uçuyor. Her zaman böyle şanslı olmayabiliriz. Standartlara uygun olmayan çatıları güvenli hale getirmezsek üzücü kayıplar yaşayabiliriz. Büyük yapıların kar temizlenme planı olmalı, yoğun kar olan bölgelerde çatı eğimleri artırılmalıdır” dedi.
Kar yağışı sonucu Bartın Devlet Hastanesi’nde ambulans garajının çatısı çökerken, aynı şehirde iki kapalı halı sahanın çatısı yıkıldı. Sinop’ta Organize Sanayi Bölgesi’nde 7 iş yerinin çatısı çöktü. Muş’ta bir halı sahanın çatısı biriken kar nedeniyle yıkıldı. Siirt’te birçok dükkanın, Zonguldak’ta bir dükkanın, Samsun’da bir benzin istasyonunun, Trabzon’da ise bir ahırın çatısı çöktü.
“Kazalara yol açıyor”
ÇATIDER Yönetim Kurulu Başkanı M.Nazım Yavuz, her şiddetli kar yağışı ve fırtınada çok büyük tehlikeler atlatıldığını belirterek şunları söyledi:
“Ülke genelinde geleneksel yöntemlerle, projesiz, hesapsız ve kontrolsüz yapılmış milyonlarca çatı var. Her kar yağışında çatı çökme haberlerine alıştık ancak bu normal bir durum değil. Çok geniş açıklıklı çelik konstrüksiyon çatılara sahip spor tesislerinde, depo türü endüstri ve hal yapılarında, garajlarda bu olaylar daha çok yaşanıyor. Makas, kiriş, aşık gibi çatı elemanları, şiddetli kar yağışı, çatı üzerindeki karın birikmesi, çatıdaki karın rüzgarla sürüklenerek belirli bir bölgede yığılması veya kar üzerine yağan aşırı yağmurun kar yoğunluğunu artırması gibi nedenlerle tasarımlarında kullanılan çatı kar yüklerinden fazla yüklere maruz kalır. Bu unsurlar, istenmeyen kazalara yol açıyor.”
“Doğru uygulama ve doğru ürün kullanımı bir bütündür“
Yavuz, ideal çatı için doğru malzeme kullanılması, sistemine uygun projelendirilmesi ve uzman kişiler tarafından yaptırılması gerektiğini vurgulayarak, “Sabit yükleri tasarım yüklerinden çok az olan çelik çatılar düşük emniyet katsayılarına göre tasarlandıklarından aşırı yüklere direnemezler. Bu nedenle bu tür yapıların tasarımında kullanılacak çatı kar yüklerinin, azami hassasiyet gösterilerek belirlenmesi gerekiyor. Çatılarda doğru uygulama ve doğru ürün kullanımı ayrılmaz bir bütündür. Çatılar yağmur, kar, rüzgar gibi dış etkenler ile ilk karşılaşan ve onlara karşı koyan en önemli yapı kabuğunu oluşturuyor” dedi.
“Kar kalınlılığı 15-20 santimetreyi geçerse temizlenmeli”
Yavuz, büyük yapılar için kapsamlı projeler hazırlanması gerektiğini hatırlatarak, “Büyük alanları kapatan pazar yeri, hangar, spor, sergi, kongre salonu, AVM gibi yapıların çatıları kar yüküne karşı duyarlıdır. Kar kalınlığının 15-20 santimetreyi aşması durumunda mutlaka temizlenmelidir. Bu tür yapıların proje aşamasında kar temizleme planları da hazırlanmalıdır” diye konuştu.
“Isı ve su yalıtımı yapılmalı”
Çok dik çatılarda karın tutunamayacağını kaydeden Yavuz, sözlerini şöyle tamamladı:
“Dik çatılarda kar rüzgâr ile savrulur veya kayar. Dolayısıyla kar yükü çatı eğimine bağlıdır. Şiddetli esen rüzgâr, karın esinti yönünde yer değiştirip, bazı çatı bölümlerinin aşırı yüklenmesine neden olur. Bu durumda eğimli yüzey üzerinde eşit olarak dağılmayan kar yükünün çatı taşıyıcı sistemi üzerinde hasar oluşturması kaçınılmazdır. Özellikle kar yağışının fazla olduğu bölgelerde çatı eğiminin artırılması alınacak ilk önlemlerden biridir. Çatı eğiminin artırılması ile çatıda biriken kar yükü, zemindeki kar yükünün yüzde 30-50’sini geçmeyecektir. Ayrıca çatılarda buzlanmayı engellemek için, çatı sıcaklığının dış hava sıcaklığına eşit olması sağlanmalıdır. Bunun için hatasız ve eksiksiz uygulanan ısı yalıtımı ve su yalıtımı ile birlikte çatıda uygun bir havalandırma oluşturulmalıdır. Kar yağışının etkili olduğu bölgelerde uygulanan eğimli çatılarda, kar etkeninin ortaya çıkarabileceği buz bentleri oluşmasının önüne geçilmesi, yağış sularının yapı içine girmesi ve taşıyıcı sistemde hasar oluşumunun engellenmesi için çatı boşluklarında ve çatı kesitlerinde havalandırma düzenlemenin önemi büyüktür.”
Proje Bilgi Formu
Bu projeyle ilgili daha fazla bilgi almak ister misiniz?
Formu doldurun, mesajınızı proje sahibine iletelim.
