Merkez Bankası’nın kredi maliyetlerini artırarak, talebi azaltmaya yönelik önlemleri etkili oldu.
Ekonomideki aşırı ısınmayı kontrol etmek için, Merkez Bankası’nın iç piyasalara yönelik aldığı kararlar etkili oldu. Bankaların konut kredisi maliyetlerinde son altı ayda yüzde 30 artması kredi talebini geri çekti. Böylece, kredilerde merkez Bankası’nın istediği yüzde 25’lik çizgi aşılmadı. Nitekim, 100 bin TL konut kredisi kullanan bir kişi, ocak ayında aylık yaklaşık 1.325 TL taksit öderken, bu rakam şu günlerde 1.519 liraya çıkmıştı. Ayrıca, kurlardaki dalgalanmaya bağlı olarak hızlı bir artış sürecine giren inşaat maliyetlerindeki yukarı yönlü seyir, yakın dönemde kampanyaların hız kesmesine ve konut fiyatlarında zamlanmaya neden olabilir. Çünkü inşaat malzemelerinin önemli bir bölümünün fiyatları Euro’ya endeksli.
Kısa süreli durgunluk kapıda
Uzmanlar, kredi maliyetlerindeki artışın yanı sıra konut fiyatlarında da artış trendine girilmesi ile birlikte pazarda kısa dönemli bir durgunluk sürecine girilebileceğini dile getiriyor. Emlak piyasasındaki hareketliliğin para ve sermaye piyasalarındaki gibi sert ve keskin olmadığını dile getiren uzmanlar, konut kredisi bakiye artışlarının, emlak piyasalarının en hareketli dönemi olan eylülde yeniden hareketlenmesini bekliyor. Uzmanlar, ödenmeyen konut kredisi oranının yüzde 1.2 seviyesinde olmasının konut kredisi hacminin yakın dönemde artış göstereceğinin işareti olarak yorumluyor. Konutta kredi maliyetinin yükselmesi tüketiciyi bu konuda bir kez daha düşünmeye sevk edecek olsa da pazarda çok fazla bir daralma oluşturması beklenmiyor. Çünkü cazip vadeli tasarruf mevduatı ya da repo gibi seçeneklerle paradan para kazanma yolu artık kapalı gözüküyor. Türk insanı için borsa gibi yatırım araçlarının riskli görülmesinden dolayı emlak talebi durmayacak, fakat özellikle ikinci el emlaka olan talep düşebilir.
Yabancılardan sert fren
Öte yandan, kamu bankaları tüketici kredilerindeki büyüme hacimleri ile dikkat çekti. Kamu bankalarının kullandırdığı tüketici kredileri, yılbaşından 15 Temmuz’a kadar geçen dönemde yüzde 27.4 oranında artarak 59 milyar lirayı geçti. Aynı dönemde özel bankaların tüketici kredilerindeki büyüme yüzde 23.3 ile gayri resmi sınır olarak belirlenen yüzde 25’in altında kaldı. Kredilerde frene en sert basan ise yabancı bankalar oldu. Yabancı bankaların kredi hacmindeki artış yüzde 5.2’de kaldı. Bankacılık sektörünün toplam tüketici kredileri ise yüzde 21.4 oranında artarak 151.7 milyar lira olarak gerçekleşti.
Son bir yıllık döneme bakıldığında da kamu bankalarının kredi hacminde yüzde 51,1 ile en fazla büyümeyi gerçekleştirdiği gözleniyor. 1 yıllık dönemde özel bankaların tüketici kredileri yüzde 43, yabancı bankaların kredileri ise yüzde 16.2 oranında arttı. Geçen yılın son 5 ayında tüketici kredilerinde kamu bankaları yüzde 18,6 büyürken, bu büyüme özel bankalarda yüzde 16, yabancı bankalarda ise yüzde 10,4 oldu. Bu yıl konut kredileri yüzde 17,1, taşıt kredileri yüzde 16,4, ihtiyaç kredileri ise yüzde 25.8 arttı.
Proje Bilgi Formu
Bu projeyle ilgili daha fazla bilgi almak ister misiniz?
Formu doldurun, mesajınızı proje sahibine iletelim.
