Mega yatırımlara devlet ‘fonu’

Başbakan Binali Yıldırım’ın “On milyarlarca dolar büyüklüğünde” olabileceğini açıkladığı varlık yönetim fonu kuruluyor.  Ekonomik kriz ve siyasi şoklara karşı dayanıklılığı artırması planlanan ve ekonomik büyümeye yıllık yüzde 1.5 katkı sağlayacak fonun ilk kuruluş sermayesi 50 milyon lira olacak.  Kendi kaynaklarını zaman içinde oluşturması planlanan fon ile otoyollar, Kanal İstanbul, nükleer  santral gibi altyapı projelerine finansman sağlaması planlanıyor. Sayıştay Kanunu’na tabi olmayacak fon, gelir ve kurumlar vergisinden de muaf olacak. 

BAŞBAKANLIĞA SUNULDU

Türkiye Varlık Fonu Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı TBMM Başkanlığına sunuldu. Tasarıya göre, ana faaliyet konusu fonların kurulması ve yönetimi olan, profesyonel yönetim ilkelerine göre yönetilen, özel hukuk hükümlerine tabi Türkiye Varlık Yönetimi Anonim Şirketi kurulacak. Borsalarda işlem gören yerli ve yabancı şirketlerin hisse senetleri, Türkiye'de kurulan ihraççılara ait paylar, alım satımı yapılabilen yabancı kamu, özel sektör ve kamu borçlanma araçları, ihraççı payları, vadeli mevduat, katılma hesabı, tüm tahsisli Hazine taşınmazları ve mevduat sertifikaları, altın ve diğer kıymetli madenler ile bu madenlere dayalı olarak ihraç edilen sermaye piyasası araçları, şirket tarafından Türkiye Varlık Fonu adına gerçekleştirilecek.

DEVLET YATIRIMLARINA İŞTİRAK

Fon katılma payları, repo ve ters repo işlemleri, kira sertifikaları, gayrimenkul sertifikaları, varantlar ve sertifikalar, takasbank para piyasası işlemleri, türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve primleri, özel tasarlanmış yabancı yatırım araçları ve ikraz iştirak senetleri, ulusal yatırımlar ile uluslararası alanlarda diğer devletler veya yabancı şirketler tarafından yapılacak yatırımlara iştirak ve diğer yatırım araçları işlemleri de şirket tarafından Fon adına yapılacak. Türk Ticaret Kanunu'na tabi olmaksızın paylara tanınacak imtiyazlar, tasfiye, devir, birleşme, fesih, organlar, komiteler, bunların oluşumu, görev yetki ve sorumlulukları, hesapları ve karlarının dağıtımının yer aldığı esas sözleşmesi doğrudan tescil ve ilan edilecek.      

GELİR KAYNAĞI FONLAR

Şirketin 50 milyon ira olan kuruluş sermayesi, Özelleştirme Fonu'ndan karşılanacak. Tasarıyla, Türkiye Varlık Fonu'nun kaynakları da belirleniyor. Bu kapsamda fonun kaynakları, Özelleştirme Yüksek Kurulunca özelleştirme kapsam ve programında bulunan ve fona devrine karar verilen kuruluş ve varlıklar ile Özelleştirme Fonu'ndan fona aktarılmasına karar verilen nakit fazlasından oluşacak. Fonun kaynakları arasında Bakanlar Kurulunca fona aktarılmasına veya şirket tarafından yönetilmesine karar verilen kamu kesimine dair kamu kurum ve kuruluşlarının tasarrufu altında bulunan ihtiyaç fazlası gelir, kaynak ve varlıklar ile fon tarafından yurt içi ve yurt dışı sermaye ve para piyasalarından sağlanan finansman ve kaynaklar da yer alacak. 

BAĞIMSIZ DENETİM VARLIĞA GÜVENCE

Şirketin ve Türkiye Varlık Fonu'nun finansal tabloları, bağımsız denetçi tarafından denetlenecek. Şirket, Türkiye Varlık Fonu ve bu düzenleme çerçevesinde kurulacak veya pay sahibi olunacak diğer şirket ve fonların denetimi Sayıştay Kanunu'na tabi olmayacak. Tasarıyla Türkiye Varlık Fonu'nun mal varlığı güvence altına alınıyor. Fonun mal varlığı, fon hesabına olması şartıyla teminat gösterilemeyecek ve rehin edilemeyecek. Başka bir amaçla tasarruf edilemeyecek, kamu alacaklarının tahsili amacı da dahil olmak üzere haczedilemeyecek, üzerine ihtiyati tedbir konulamayacak ve iflas masasına dahil edilemeyecek.      
VERGİDEN MUAFİYET
         
Kurulacak Türkiye Varlık Yönetimi Anonim Şirketi ile Türkiye Varlık Fonu, Gelir ve Kurumlar Vergisi'nden muaf olacak. Elektrik ve havagazı tüketim vergisi ve yangın sigortası vergisi hariç olmak üzere Belediye Gelirleri Kanunu gereğince alınan vergi, harç, katılma payı ile tasdik ücretlerinden, sahip olduğu taşınmazlar dolayısıyla emlak vergisinden, satın alınan ve satılan taşınmazlar ile ilgili olarak tapu ve kadastro döner sermaye bedellerinden ve her türlü dava ve icra işlemlerinde teminat yatırma mükellefiyetlerinden muaf tutulacak. İşlemlerle ilgili düzenlenen tüm kağıtlar damga vergisinden, tüm iş ve işlemleri her türlü harçtan, banka ve sigorta muameleleri vergisinden istisna olacak. Öte yandan ihraççıların tabi olduğu Borsa İstanbul’a ödenmesi gereken kayıt ve kotasyon ücretinden muaf olacak. 

ŞEHİT YAKINLARINA ÖTV’SİZ ARAÇ

Tasarı ile ayrıca, şehit eş veya çocukları, şehidin eş ve çocuğunun bulunmaması halinde anne veya babası, bir defaya mahsus olmak üzere özel tüketim vergisi ödemeksizin araç alabilecek. Bu kapsamda şehit eş veya çocukları ÖTV'siz araç alabilecek. Özel bütçeli idarelere ait ticari amaçlı kuruluşlardaki hisseler ile varlıklar özelleştirilebilecek. Cep telefonlarındaki asgari maktu özel tüketim vergisi 160 TL olarak yeniden belirleniyor. Toplu taşıma, ticari taksi ile yük taşımacılığı araçlarının yenilenmesi için vergi desteği getiriliyor.