Kat karşılığı arsaya katma değer vergisi

Vergi idareleri ve arsa sahipleri arasında arsa payı karşılığında bağımsız bölümler edinilmesinin katma değer vergisi dahilinde olup olmadığı konusu karara vardı.

Arsa sahipleri ile vergi idaresi arasında arsa payı karşılığında bağımsız bölümler edinilmesinin katma değer vergisi dahilinde tabi olup olmadığı uyuşmazlık konusu olmaktan çıktı. Yeniçağ Gazetesi’nde yer alan habere göre Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 2. maddesinin (5) numaralı fıkrasına, 7104 sayılı Kanunun 1’nci maddesiyle eklenen hükümle arsa karşılığı inşaat işlerinde, arsa sahibi tarafından konut veya iş yerine karşılık müteahhide arsa payı teslimi, müteahhit tarafından arsa payına karşılık arsa sahibine konut veya iş yeri teslimi yapılmış sayılacağı hükme bağlandı. Arsa karşılığı inşaat sözleşmeleri tranpa sayılması ile vergi idaresi, mükellef ve yargı arasındaki uyuşmazlıklar da son bulacaktır. Arsanın bir iktisadi işletmenin aktifine, bilançosuna yani defterine kayıtlı ise veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutat (alışılmış) ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi halinde, konut veya iş yeri karşılığı müteahhide yapılan arsa payı teslimi katma değer vergisine tabi olduğu sonucuna varıldı.

Katma  değer vergisi fiyatları dahilinde vergi üzerinden hesaplanan miktar trampa edilen arsa payı ve diğer malların her birinin emsal bedelidir. Kısmi trampada yani trampa edilen mala karşılık bu malla birlikte başka şeyler veya para alınıyorsa, emsal bedel bu değerlerinin toplamından oluşur. Yani arsasını müteahhide veren mükellef karşılığında kat, daire ya da işyeri alabileceği gibi bir miktar para ya da başka bir eşya da alabilir. Bu takdirde emsal bedel bu şeylerin tamamının toplam bedeli üzerinden hesaplanacaktır. Malın tasarruf hakkının mutlaka bir bedel karşılığı devredilmesi de şart değildir. Bedelsiz teslimler için de emsal bedel tespit edilecektir.

Katma değer vergisi kanunu dahilinde maliyet tespiti yapılacak

Katma Değer Vergisi Kanunu 27/6 ve Vergi Usul Kanununun 267 nci maddesinin ikinci fıkrasındaki maliyet bedeli esasına göre değer tespiti yapılacaktır. Maliyet müteahhidin defter ve belgelerinden tespit edilen inşaat için yaptığı giderlerden oluşmaktadır. Gelir İdaresi uygulamasına göre; tespit edilen maliyet değerlerine toptan satışlar için yüzde 5, perakende satışlar için yüzde 10 ilave etmek suretiyle emsal bedel tespit edileceği yönündedir. Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29/2 nci maddesi uyarınca indirimli orana tabi konut teslimlerinden dolayı yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin iadesi ise konutun fiilen teslim edildiği tarihte talep edilebilecektir. Dolayısıyla kat irtifakı veya kat mülkiyeti tesis edilmesi ve faturanın önceden düzenlenmesi konutun fiili tesliminden önce katma değer vergisinin iade edilmesi mümkün değildir. Kat karşılığı inşaat sözleşmelerine istinaden, arsa sahibine kalan bağımsız bölümler için arsa sahibinin göstereceği üçüncü kişilere tesliminde, müteahhit tarafından üçüncü kişilere fatura düzenlemesi söz konusu olacaktır.