İşten ayrılana da işsizlik maaşı geliyor

İşsizlik maaşında devrim gibi değişiklik. Asgari ücretin yılbaşında 1.300 lira olması, 720 bin taşeron işçinin kadroya alınmasının ardından gözler işsizlik maaşına çevrildi. star'dan Ercan Baysal'ın haberine göre, Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) son yapılan Genel Kurulu’nda işsizlik maaşına yönelik bazı düzenlemelere gidilmesi kararı alındı. Bu kapsamda öncelikli olarak işsizlik maaşından yararlanma koşulları kolaylaştırılacak. İŞKUR’un uzun süredir üzerinde durduğu çalışmaya göre işsizlik sigortasından faydalanabilmek için 120 gün olan prim ödeme zorunluluğunun 30 güne indirilmesi, kendi kusuru dışında işten çıkarılma şartının kaldırılması, 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödenmesi şartının ise 100 güne indirilmesi gibi düzenlemeler üzerinde duruluyor. İşsizlik ödeneği miktarı sigortalının son 4 ay içindeki sigorta primine esas kazançları dikkate alınarak hesaplanıyor. İşsizlik maaşı almanın kolaylaştırılmasının yanı sıra yılbaşından itibaren 658-1.316 lira olan işsizlik maaşı ödeneği miktarının da  kademeli olarak artırılması formülü üzerinde duruluyor.

Konuyla ilgili farklı formüllerin çalışıldığını belirten Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kaynakları, hükümetin talebinin beklendiğini ifade ediyor. Sosyal güvenlik uzmanları işsizlik maaşının üst sınırının öncelikli olarak 1.500 liraya sonrasında ise 2 bin liraya kadar çıkarılabileceğini ifade ediyor. Mevcut sistemde özel sektörde ne kadar maaş alırsa alsın işsiz kalması halinde kişinin eline brüt asgari ücretin yüzde 80’inden fazla para geçmiyor. Çalışmalarda işsizlik maaşının mesleğe dönüşmemesi üzerinde de duruluyor.

İşsizlik maaşının artırılması ve daha kolay alınabilmesine yönelik çalışma İŞKUR’un raporuna da yansımış durumda. Kasım 2015’te yapılan 8. Genel Kurulda sosyal taraf ve kamu temsilcilerden oluşan komisyonca belirlenen önerilerden oluşan 2015 yılı faaliyet raporunda konuyla ilgili değerlendirmeler yer alıyor. Raporda konuyla ilgili olarak “İşsizlik ödeneğinden yararlanma koşulları kolaylaştırılmalı, ödenek süresi ve miktarı, prim ödeme süreleri ve ödenen primlerle doğru orantılı olarak artırılmalıdır. İşsizlik sigortası prim oranı tüm kesimlerde oransal olarak düşürülmelidir. İşsizlik ödeneği alanların işe dönüş süreleri kurumsal desteklerle kısaltılmalıdır” tespitleri yer alıyor.

Maliye Bakanlığı ile Kalkınma Bakanlığı’nın da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile koordineli yürüttüğü çalışmaya göre yeni sistemde işsizlik maaşının kişi adına yatan prime göre tespit edilecek. Özel sektörde yüksek maaşla çalışan birisinin daha fazla işsizlik maaşı alabilmesinin önünün açılabileceği ifade ediliyor. İşsizlik maaşı 10 aya varan sürelerle ödeniyor.  İşsizlik sigortası hizmetlerinden yararlanabilmenin mevcut uygulamaya göre bazı koşulları bulunuyor. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre, işsizlik sigortası kapsamında bir işyerinde çalışırken kişinin çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışında işini kaybetmesi gerekiyor.

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı zarar beyan eden mükelleflerin peşine düştü. GİB tarafından üç yıl üst üste zarar beyan eden işletmelere mektup gönderilmeye başlandı. Vergisini zamanında ödemeyen mükellefler hakkında gerekli işlemlerin yapılacağı ifade edilen GİB’in uyarı yazısında, “Kurumlar vergisi beyannameleri üzerinde yapılan risk analizi çalışmaları neticesinde 2012, 2013 ve 2014 vergilendirme dönemlerinin tamamında zarar beyanında bulunduğunuz anlaşılmakta olup bu mektup, söz konusu durum hakkında bilgilendirilmeniz amacıyla tarafınıza gönderilmiştir. 2015 yılı kazançlarınıza ilişkin vereceğiniz kurumlar vergisi beyannamesi ile bu beyannamede göstereceğiniz kazanç üzerinden ödeyeceğiniz vergiden dolayı şimdiden teşekkür eder bol kazanç ve başarılar dileriz” denildi.

Sosyal Güvenlik Kurumu’nda (SGK) denetimlerin yüzde 75’ine yakınını gerçekleştiren Sosyal Güvenlik Denetmenleri özlük haklarında iyileşme bekliyor. SGK tarafından yapılan açıklamalara göre kayıtdışı istihdamın Türkiye için yıllık maliyeti yaklaşık 30 milyar TL. Bu rakam, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2015 yılı için öngördüğü bütçe açığının oldukça üzerinde. Kayıt dışılığın azalmasında Sosyal Güvenlik Denetmenleri önemli görevler üstleniyor. Sosyal Güvenlik Kurumu 2011 yılından bu yana KPSS (A) kariyer şartları ile mesleğe özel Yarışma ile 1.300 civarı Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcısı aldı. Yüzde 50 si yüksek lisans ve doktora mezunu/öğrenimi devam eden, yaş ortalaması 33 olan bu meslek mensuplarından yaklaşık 700 kişisi özlük haklarının zayıflığından ötürü başka kurumlara geçti. Bu durumun düzeltilmediği takdirde maalesef kan kaybının devam edeceği belirtiliyor.