İnşaat sektöründeki KDV neleri kapsıyor?

Büyük ölçekli yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen KDV’nin KDV Kanunu’nun Geçici 30.ncu maddesi hükümleri kapsamında, iadesi nasıl oluyor? İşte inşaatlarda KDV iadesinin ayrıntıları…

Akif Akarca ve Dr. Mehmet Şafak, Dünya Gazetesi’nde büyük yatırımlarda KDV inşaat istisnası ve iadesini kaleme aldı. İşte o yazı…  Devlet, tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara çevrilmesine, üretim ve istihdamın yükseltilmesine, uluslararası rekabet gücünü çoğaltacak bölgesel ve büyük ölçekli yatırımlar ile stratejik yatırımların özendirilmesine, uluslararası doğrudan yatırımların yükseltilmesine, bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılmasına ilişkin olarak çeşitli vergisel teşvikler sunuyor. Gümrük vergisi muafiyeti, KDV iadesi -istisnası, vergi indirimi, sigorta primi destekleri bu teşviklerden birkaçı. Büyük ölçekli yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen KDV’nin KDV Kanunu’nun Geçici 30.ncu maddesi hükümleri kapsamında, iadesi nasıl oluyor?

Esnek uygulama imkanı sunuyor

3065 sayılı KDV Kanunu’nun geçici 30’uncu maddesinde, “31/12/2023 tarihine kadar uygulanmak üzere, yatırım teşvik belgeleri kapsamında asgari 500 milyon Türk Lirası tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve takvim yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi, izleyen yıl talep edilmesi halinde belge sahibi mükellefe iade olunur. Teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanmaması halinde, iade edilen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanarak iade tarihinden itibaren gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir. Bu vergiler ve cezalarında zaman aşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılı başında başlar” hükmü yer alıyor. Ayrıca maddede, “Bu madde kapsamında yer alan asgari sabit yatırım tutarını sektörler itibarıyla veya topluca 50 milyon Türk Lirası’na kadar indirmeye veya iki katına kadar artırmaya Cumhur Başkanı yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir” hükmü de bulunuyor. Bu şekilde gelişmelere paralel şekilde esnek uygulama imkanı sunuluyor.

Bu istisna uygulamasıyla ilgili usul ve esaslar aşağıda olduğu şekildedir: Söz konusu düzenleme ile 31/12/2023 tarihine kadar uygulanmak üzere, yatırım teşvik belgeleri kapsamında asgari 500 milyon TL tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve takvim yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin, bu kapsamda işlemleri bulunan mükelleflere izleyen yıl içerisinde talep etmeleri halinde iade edilmesi öngörülmektedir. Madde hükmü ile Cumhurbaşkanına, uygulamadan yararlanacak asgari sabit yatırım tutarını sektörler itibarıyla veya topluca 50 milyon Türk lirasına kadar indirme veya iki katına kadar artırma yetkisi verilmiştir.

İstisnanın uygulanması

İstisna, münhasıran söz konusu yatırımlar kapsamındaki inşaat taahhüt işi, nakliye, hafriyat ve benzeri inşa işlerine ilişkindir. Yatırımı yapanların söz konusu inşaat işlerinde kullanılan mal alımları da bu kapsamda değerlendirilir. Dolayısıyla söz konusu istisna inşaat işlerine ilişkin olmak koşuluyla hem hizmet hem de mal alımlarını kapsamaktadır. Bu istisna, verginin önce uygulanıp-ödenip sonra iade edilmesi şeklinde düzenlenmiş olup, istisna kapsamında değerlendirilen mal ve hizmet alımlarında genel hükümler çerçevesinde KDV uygulanır. Dolayısıyla yatırımı yapana teslim veya hizmet yapanların KDV istisnası uygulamaları söz kon usu değildir. Yatırımı yapan belge sahibi mükellefler tarafından inşaat işlerine ilişkin olarak yüklenilen vergiler, ilgili dönemde indirim konusu yapılır. Mükelleflerin bu şekilde yüklenip indirim hesaplarına dahil ettikleri vergilerin öncelikle indirim yoluyla telafi edilmesi gerekmektedir. İlgili takvim yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV ise izleyen yıl talep edilmesi kaydıyla iade konusu yapılır.