Demir-çelik üreticileri, kurdaki yukarı yönlü hareketin demir fiyatlarını etkilediğini belirtiyor. Üreticiler doların yükselmesi ile birlikte ortaya çıkan fiyat artışının iç pazarda “ilave zam” gibi algılanmasından şikâyetçi.
ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinin yaşadığı krize bağlı olarak üretim kapasitelerindeki daralmaya karşın başta Çin ve Ortadoğu ülkeleri olmak üzere global kriz sürecinde de büyümeye devam eden ekonomilerin demir çelik taleplerindeki artış, fiyatların dalgalı bir çizgide seyretmesine neden oluyor. Son altı ay içinde demir fiyatlarındaki yüzde 60 varan fiyat artışı İnşaat sektörünü olumsuz etkiliyor. Çünkü konut üretim maliyetlerinin yaklaşık yüzde 20’sini demir oluşturuyor. Çin’in yüksek miktarda demir-çelik talebinin yanı sıra, yatırımcıların emtia borsalarına olan yoğun ilgisi de son birkaç yıldır, demir-çelik fiyatlarının yukarı yönlü seyrinde önemli bir etken olmaya devam ediyor. Bono piyasalarındaki yüksek riske oranla çok daha güvenli görülen emtia senetleri yatırımcıların kâr arayışları için yeni ufuklar açabiliyor. 2008 yılında bu yana Türk inşaat sektörü hız kesmeden büyümeye devam etti. İnşaat sektörünün lokomotifi konumundaki TOKİ’nin kriz süresince de konut üretiminde hız kesmemesi, ayrıca sektörün büyük oyuncularının cazip kampanyalarla konut alımını teşvik etmelerine bağlı olarak, inşaattaki büyüme devam etti. Ancak, özellikle Ortadoğu ülkelerinin ve uzak doğunun demir-çelik ihtiyacını karşılayan üretici firmalar yer yer iç pazarın ihtiyaçlarını karşılayamaz duruma düştü.
Zam nedenleri
• Seçim öncesinde ertelenen yatırımların hızlanmasıyla ortaya çıkan ani talep artışı.
• İnşaat mevsimine, Körfez ülkelerinde tüccarların stoklarını tamamlamaya yönelik yoğun alımları.
• Yurtiçi talebin zayıf olduğu birkaç ay öncesinde üreticinin, ihraç bağlantıları yapmış olması.
• Demir-çelik piyasalarının uluslar arası alanda yaşanan global krizden doğrudan etkileniyor olması.
Rekabet Kurulu görüştü
Dünya genelinde hammadde ve çelik ürünleri fiyatları dolar bazında belirleniyor. Dolayısıyla kurlarda yaşanan yüksek oynaklık da doğrudan fiyatları tetikleyen bir işlev görüyor. Dolardaki yükseliş de iç pazarda ilave zam olarak algılanıyor. Demir-çelik üreticilerinin arzı kısarak iç piyasada fiyatları yukarı çektiklerine ilişkin eleştirilerin artması üzerine Rekabet Kurulu devreye girerek konuyu araştırdı. Kurul yaptığı incelemenin sonuçlarını da internet sitesinde yayımlayarak kamuoyu ile paylaştı. Kurul, inceleme sonucunda üreticilerin zam için koordinali haraket etmediğine kanaat getirdi. Demir Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Veysel Yayan, üretimi kıstıkları yönündeki haberlere tepki gösterdi. Yayan, bu yılın ilk 6 ayında Türkiye’de üretim artışının yüzde 21.3 olduğunu belirterek, “Bırakın üretimi kısmayı, dünyanın en büyük 15 çelik üreticisi ülke arasında, üretimini en fazla artıran ülke Türkiye oldu” dedi. Türkiye piyasasında çelik fiyatlarının dünya ile uyumlu bir seyir izlediğini dile getirdi.
Proje Bilgi Formu
Bu projeyle ilgili daha fazla bilgi almak ister misiniz?
Formu doldurun, mesajınızı proje sahibine iletelim.
