Çevre ve şehirciliğin geleceği değişiyor

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 19-20 Ocak tarihleri arasında Antalya’da gerçekleştirildi. 19-20 Ocak tarihlerinde Antalya’da düzenlenen 2023’e Doğru Türkiye’de Çevre ve Şehirciliğin Geleceği İstişare Toplantısı sonuçlandı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı merkez teşkilatı, bağlı ve ilgili kuruluşlarının yönetimleri ve 81 il müdürünün katılımıyla, sunumlarda ve müzakerelerde mevcut durumun analizi, gelecek beklentileri, 2023’e kadar izlenecek yol haritasının belirlenmesiyle toplantılar sonuçlandırıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı mekânsal strateji planı sayesinde, tarım ve turizm arazileri korunarak, çevreye ve doğaya karşı duyarlı yeni sanayi alanları oluşturulacak ve ekonomimize katkı sağlanacaktır. 2023’e gelindiğinde tüm illerimizin makro ve mikro düzeyde mekânsal planları hazırlanacaktır. Tüm yatırımlar bu plan çerçevesinde hayata geçirilecek. Çevreye duyarlı sanayileşmenin önü açılmış olacak. Yine bunun yanında, ilgili tüm kanunların çatısı mahiyetinde olacak, değer esaslı uygulamalardan yatay yapılaşmaya, sürdürülebilirlikten şeffaflığa kadar tüm alanlarda yeni şehircilik vizyonumuza uygun olarak 3194 sayılı imar kanununda köklü bir değişiklik yapılacaktır.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kentsel dönüşüm seferberliği

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kentsel dönüşüm seferberliği adı altında il ve ilçe bazında hazırlanacak olan Kentsel Dönüşüm Strateji Belgesi ile insan ve çevre odaklı dönüşüm projeleri hayata geçirilecek, kadim medeniyetimizin şehircilik anlayışını yansıtan mahalle kültürünün ve yatay mimarinin esas alınacağı bütüncül yaklaşım benimsenecektir.  Böylece, bozulmaya ve çökmeye yüz tutan afet riski altındaki alanların ekonomik, toplumsal, fiziksel ve çevre koşullarına uygun dönüşümü sağlanacaktır. Kentsel Dönüşümle, deprem başta olmak üzere afetlerdeki hasar ve kayıp riski asgari seviyeye indirilecek.

Bu plan çerçevesinde, yılda en az 300 bin konut, 2023’e kadar 1 milyon 500 bin, gelecek 20 yıl içinde ise tamamı, yani 6 milyon 700 bin konut dönüştürülecek. Tarihi mekânlara özgün kimliğini yeniden kazandıracak, kültür, turizm ve ticaret potansiyelini arttıracak ve tarihi yapıları koruyacak stratejiler belirlenecektir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı akıllı şehir uygulaması hayata geçirilecek

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı akıllı şehir uygulaması hayata geçirilirken, akıllı şehirler coğrafi bilgi teknolojileri üzerine inşa edilecek. Şehirlerimiz hayata değer katan, yaşanabilir ve sürdürülebilir, bilgi toplumunun yaşam alanı olan akıllı şehirlere dönüştürülecek. 2019-2023 Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı bu amaçla hazırlandı. Yerel yönetimler ve özel sektörün bu konudaki yatırım ve projeleri desteklenecek.

Kırsal yerleşmelerde örnek mimari projeler

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, kimlikli şehirler için yöresel mimari projeleri üretilerek yerleşmelerin kimlik ve kültürleri ile yöresel mimarinin canlandırılması için 81 ilin kırsal yerleşmelerinde örnek yöresel mimari projeler üretecektir. Ulusal coğrafi bilgi sistemi ve altyapısına ilişkin politika ve stratejiler oluşturulacak.

Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemi Kanunu ile 2019-2023 Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Ulusal Coğrafi Bilgi Stratejisi doğrultusunda ulusal CBS altyapısına kamu kurum ve kuruluşlarımız ile yerel yönetimlerimizin entegrasyonu sağlanacak. Bu sayede ülkemizin kritik varlık envanterinin güncel olarak takibi yapılabilecek. Yapılacak coğrafi analizler kaynaklarımızı en doğru yerde kullanmamızı ve projelerimizi en isabetli şekilde gerçekleştirmemizi sağlayacak. Verimliliği ve tasarrufu arttıracak ve ekonomimize güç kazandıracak.

Tarım ve Hayvancılık ve teşvik kapsamındaki yatırımlar desteklenecek

Tıbbi, aromatik ve süs bitki türlerini yetiştirmek amaçlı hazine taşınmaz arzı artırılarak, bu bitki türlerinin ülkemizde üretilmesi teşvik edilecektir. Yerli hayvancılık sektörünün canlandırılması hazine taşınmazları ile desteklenecektir. Ayrıca hazine taşınmazları sektörler bazında yatırımcılara arz edilecektir. Önümüzdeki 5 yıl içinde 300 milyon metrekare hazine arazisi üretime açılacaktır. Tarım, hayvancılık ve sanayimiz desteklenecektir.

‘’2023 Yılında katı atık hizmeti almayan belediye kalmayacak’’

Katı Atık Planı Projesi (KAP) kapsamında yerel yönetimlerimiz Bakanlığımızca desteklenecektir. Böylece katı atık yönetim tesislerinin yatırımlarının tamamlanması sağlanacaktır. 2018 yılında 88 düzenli depolama tesisiyle ülke nüfusunun yüzde 75’ine hizmet verilirken KAP Projesi kapsamında yapılan yatırımlarla 2023 yılında nüfusun tamamına hizmet verilecektir. Böylece çöplerimizin çevreye verdiği zararların etkisi en aza indirilecek, vahşi depolamaya son verilecek. Bu sayede insan ve çevre sağlığı korunacak. Havanın, suyun ve toprağın kirlenmesinin önüne geçilecek. 2019 sonu itibariyle toplam belediye nüfusunun yüzde 89’una atık su arıtma tesisi ile hizmet verilecektir. Bu oran 2023 yılında yüzde 100’e çıkartılacak ve arıtılan atık suyun yüzde 5’i yeniden kullanılacaktır. Bu sayede akarsularımızı, derelerimizi, havzalarımızı korumuş olacağız. Aynı zamanda tüm arıtma tesisleri 7 gün 24 saat dijital ortamdan izlenecek ve çevremizin kirletilmesine hiçbir şekilde müsaade edilmeyecektir. Ülke olarak sera gazı emisyonlarını 2030 yılına kadar yüzde 21 oranında artıştan azaltmayı hedefliyoruz.

Son yıllarda sıklıkla yaşadığımız taşkın, sel ve kuraklık gibi afetler başta olmak üzere iklim değişikliğinin ekonomik, sosyal ve çevresel açıdan olumsuz etkilerinin azaltılması hedeflenmektedir. Bu amaçla öncelikle Karadeniz Bölgesi için başlatılan iklim değişikliğine uyum stratejisi ve eylem planı çalışmaları, 2023 yılına kadar 7 bölgemiz için tamamlanmış olacaktır. Avrupa Bisiklet Ağı (EuroVelo) ile entegre bisiklet yolu ağı oluşturulacaktır. Edirne’den başlayarak Ege kıyıları- Antalya ve İstanbul- Ankara- Konya- Nevşehir- Kayseri rotaları ile ülkemizin kültür ve turizm merkezlerine bisiklet ile erişim sağlanacaktır. Ulaşıma entegre şehir içi bisiklet yolu projeleri desteklenerek bisiklet kullanımı yaygınlaştırılacaktır. 2023 yılına kadar; 3 bin kilometrelik bisiklet yolu, 3 bin kilometrelik yeşil yürüyüş yolu, 60 kilometrelik çevre dostu sokak ve 60 bin metrekarelik gürültü bariyeri tamamlanacaktır.

‘’Her ilde bir millet bahçesi olacak’’

Şehirlerimize nefes aldıracak olan Millet Bahçeleri inşa edilmeye devam edecek. 2023’e gelindiğinde, her ilimiz en az 1 Millet Bahçesine sahip olacaktır. Millet bahçeleri ile kişi başına düşen yeşil alan miktarı 2023 yılında yaklaşık 15 metrekare olacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, Avrupa Birliği ülkelerine ihracat payını arttıracak olan Çevre Etiketi Sistemi’ne geçilecektir. 3 üretim kolundaki ürünlere (seramik, tekstil, kağıt) gönüllülük esasına dayalı olarak Çevre Etiketi verilmeye en yakın zamanda başlanacaktır. Çevre Etiketi kriterleri belirlenecek ve 2023 yılına kadar bu etiket sistemi tüm sektörlerde yaygınlaştırılacak ve ihracatımıza büyük bir katkı sağlayacaktır.

TOKİ 5 Yılda 250 bin yeni konut üretecek

2023 yılına kadar 125 bini kentsel dönüşümden olmak üzere 250 bin yeni sosyal konut üretilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca şehit aileleri, gaziler ve vazife malulleri için faizsiz, 20 yıl vadeli konut kredisi vermeye devam edilecektir. Kamusal alanların geliştirilmesini ve yatay mimariyi merkezine alan şehircilik anlayışıyla 2023 yılına kadar toplamda 250 bin bağımsız bölüm ülkemize kazandırılacak. 2B arazileri ile Hazineye ait tarım arazileri başta olmak üzere Taşkömürü Havzası içerisinde yer alan taşınmazların hak sahiplerine satışına devam edilecek. İmar uygulamaları ve benzeri nedenlerle Hazine ile hisseli hale gelen taşınmazların hissedarlarına ve tapu fazlalıklarının maliklerine satışı gerçekleştirilecektir.  Ayrıca, yapı kayıt belgesine konu Hazine taşınmazlarının hak sahiplerine satışına başlanılacaktır.

Alt Yapı Yatırımlarına 5 yılda 30 milyar TL kaynak sağlanacak

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, daha yaşanabilir bir çevre için, Alt yapı ihtiyaçlarının büyük oranda giderilmesi ve içme suyu kayıp kaçaklarının azaltılması, atık su arıtma tesislerinin tamamlanması için 5 yılda 30 milyar TL finansman sağlanacaktır. 50 bin kilometrelik yeni içme suyu ve kanalizasyon hattı yapılacaktır. Devir işlemleri tamamlanan İstanbul Arnavutköy’de bulunan 1.5 milyon metrekarelik alanın planlaması ve projelendirmesi yapılacak. İstanbul’da şehir içinde sıkışmış sanayi alanlarımızın şehir dışına taşınması ivedilikle gerçekleştirilecektir. Denizlerimizde ve havzalarımızda kirlilik riski taşıyan tüm kritik alanlar elektronik ortamda gerçek zamanlı izlemeye alınarak, çevre denetimi yeni bir boyuta taşınacaktır. Tüm denizlerimizde izleme çalışmaları 343 istasyonda yürütülmektedir. 2023 yılında tüm denizlerimiz ve havzalarımız izlenecektir.

Emlak Bankası faaliyete başlayacak

Emlak Bankası, bir katılım bankası olarak yeniden faaliyete başlayacaktır. Türkiye Emlak Katılım Bankası sektöre finansal çözümler üretecek, yerel üretimi destekleyecek, sürdürülebilir büyümeye hizmet edecek, toplumun sosyo-ekonomik yapısına katkı sağlayacak projelerde yer alacaktır. Yeni yurt dışı teşkilatı ile birlikte çevre ve şehircilikte uluslararası alanda daha etkili olunacak. Küresel yatırımcıların Türk pazarını ve yatırım ortamını tanımalarına yardımcı olunacak.