7. Gayrimenkulde Liderler Zirvesi Sonuç Bildirgesi

Management Plus Danışmanlık Eğitim tarafından her yıl organize edilen ve bu yıl yedincisi düzenlenen Gayrimenkulde Liderler Zirvesi 29 Kasım 2018’de 210 kişinin katılımıyla Dedeman Gayrettepe’de yapıldı.

Platin sponsorluklarını Emlak Konut GYO, Artaş İnşaat Avrupa Konutları ve Dünya Şehir’in yaptığı zirvenin, altın sponsorları ise; Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü, Demay Holding oldular. Destek sponsorları ise İNDER, TSPB ve TDUB tarafından desteklenen zirvede, sektörel bilgi sponsoru REIDIN.com, sektörel iletişim sponsorları Baretdergisi.com, Emlakdream.com, Emlakwebtv ve Emlak Rotası ve Kadincaemlak.com oldular.

İnşaat, gayrimenkul ve sektöründen önemli konuşmacıların katıldığı zirveye, her yıl olduğu gibi yoğun bir katılım oldu. Ana teması ‘Gayrimenkulün Ekonomik Boyutu’ olan zirvenin, açılış konuşmaları İNDER Başkanı Sn. Nazmi Durbakayım ve TSPB Başkanı Sn. Erhan Topaç tarafından yapıldı. 1 özel oturum ve 3 ana oturumdan oluşan zirvede önemli değerlendirmelerde bulunuldu.

Açılış Konuşmaları:

Gayrimenkul sektörünün durmaması gerektiği çünkü bu sektörün büyük bir gemi olduğu, durduğu zaman yüzdürmenin çok zor olduğu,

Gayrimenkul sektörü durduğunda çalışanların yarısının işsiz kalabileceği,

Özel sektör bankalarının şu andaki duruma özen göstermesi gerektiği,

Bankaların İpotekli satışlarının oranının % 70’den % 15’e kadar düştüğü,

İnşaat maliyetlerinde %50 oranında zam gördüğü ve bunun hiçbir dönemde olmadığı,

Zamların sektör olarak alıcılara yansıtılmadığı,

Sektörde yeni ürünler çıkmıyor ve eski ürünler eski fiyatlarla arz edildiği,

Önümüzdeki günlerde bu zamlar mutlaka ürünlere yansıyacak, o nedenle şu anda konut alma zamanı olduğu,

2001 de yaşananlardaki gibi konut fiyatları artacak, şu anda konut almak için çok büyük fırsat olduğu,

Sektörel hatalar yapıldı ve belli şehirlere yığıldık, dikey yapılaşma yapıldığı,

Tüm ülke sathında yatay mimariye geçilmesi gerektiği,

Raylı sistemlerle bağlı nüfusu 250.000 i geçmeyen şehirlere geçmemiz gerektiği,

Bankacılık sektörünün gayrimenkul sektörüne her türlü desteği vermesi gerektiği,

Gayrimenkul sektörünün insanların yaşam kalitesi, ülke ekonomisi ve sermaye piyasaları açısından çok önemli olduğu,

Gayrimenkul sektörünün büyüklüğüne göre sermaye piyasası yoluyla aldığı finansmanın düşük olduğu ve bunun uzun dönemde çok arttırılması gerektiği,

Finansmanın düşük olmasının yatırımcıların gayrimenkule direkt yatırım yapmayı sevmesi ve sermaye piyasasının yeterince derin olmaması ve ihraç edilen ürünleri yeterince tanımaması nedeniyle gerçekleştiği,

Gayrimenkul sektörüne sermaye piyasaları birliği olarak her türlü desteğin verileceği,

Özel Oturum:

Gayrimenkul sektörünün motivasyona en çok ihtiyaç duyduğu dönemde olduğumuz,

Bu motivasyonu en yüksek seviyede tutabilecek şirketlerin sektöre çok fazlasıyla katma değer sağlayacak olmaları,

Şirketlerin gayrimenkul sektöründe kalıcı olabilmeleri için en önemli sermayesinin yapmış olduğu işler ve halkın güveni olduğu,

Mahalle kültürünün arttırılmasının çok önemli olduğu ve projelerin buna göre geliştirilmesi gerektiği,

Gayrimenkul sektöründe yeni enstrümanlara ihtiyaç olduğu bunlardan birininde İslami Finans olduğu,

Azalan Muşaraka sisteminin Malezya, Bahreyn, Pakistan, İngiltere, Katar, ABD ve Kuveyt de uygulandığı,

1. Oturum: “Gayrimenkul Geliştiriciler Açısından Ekonomik İnovasyon ve 1. El Konut Piyasasının Önemi”      

7. Gayrimenkulde Liderler Zirvesi 1. oturumu, Forum İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Sn. Haluk Sur’un oturum başkanlığında, Artaş İnşaat-Avrupa Konutları Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya, Akzirve CEO’su Sn. Zafer Baysal ve Demay Holding-Trend World Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Çakmaz’ın katılımıyla gerçekleşti. Oturumda öne çıkan sonuçlar aşağıda derlenmiştir:

Gayrimenkul sektörünün tam da öz eleştiri yapması gereken zaman olduğu,

Gayrimenkulün 6 ay – 1 yıl sonraki yükselişine yetişemeyeceği ve yabancıların gayrimenkul alımlarının artarak devam edeceği.

Güçlü bir hükümetle bu krizinde atlatılacağı.

Arsa sahiplerini zengin ettik ama müteahhitleri zora soktuk,

Yeterlilik, sigorta ve garantörlük belgesinin önümüzdeki aylarda çıkması,

Bankayla, müteahhitin anlaşması ve ipotek verilemesi gerekir bu inşaatın yapılacağı ile ilgili,

Bankayla birlikte yola çıkmalıyız, ipotek tesis edilmeli ve garantörlük anlaşması yapılmalı.

Vatandaş parayı o bankaya yatırmalı, bankaların yapı denetim bölümlerinin olması gerektiği,

Banka oradan aldığı parayla sektöre yatırmalı bu sisteme geçilmeli,

Almanya da ki işçilerin gayrimenkul almak için imtina ettiği geçmişteki olumsuzluklardan dolayı

Konutta KDV’nin %1’de sürekli kalmasının sağlanması,

İlk üreticiden konutun %1’le çıkması ve vatandaşa kolayca konut edindirilmesi gerektiği.

Ekonomik istikrar artarsa ve faizler düşerse gayrimenkul sektörünün yeniden projelere başlayacağı.

Yabancıya satışlarda artışın yeni düzenlemeyle artışa geçtiği.

İnşaat aşamasındaki konutlar içinde tapu alınmadan vatandaşlık verilmesinin önemli olduğu.

Net alanla brüt alanların Avrupa da çok net olduğu bunun düzenlenmesi gerektiği.

Yeşil dönüşüm ve sosyal sorumluluk bilincinin gayrimenkul sektöründe artması gerektiği.

Yabancı yatırımcıların farklı projeler istediği.

İstanbulun 1. sıradan 4 yıl içinde 31. sıraya düştüğü, bunu yeniden tersine çevirmemiz gerektiği.

Yabancıların 10 liralık gayrimenkulü 5 liraya almaya çalışıldığı.

Yabancıların %10’la yani 6. veya 7 yılda geri dönüşü olmasını istiyor.

Elde 1.500.000 milyon stok olduğu için geri dönüşün fiyatlamasının yapılamadığı.

İnşaat maliyetlerinin artmasından dolayı konut fiyatlarının %30 artacağının gelecek aylarda görüleceği.

Yabancı ülkelere yatırım yapılmasının ülkeye döviz getirileceğinin önemli olduğu.

Yabancıların mevzuat garantisine ihtiyaç duyduğu.

Proje geliştirilirken bürokrasinin azaltılmasının gerektiği.

Gayrimenkulde imar haklarının kayboluyor olması ve sık sık açılan davaların yabancı yatırımlar için sorun yarattığı.

Çin de 30 yıl mevzuat garantisi verdiği, mevzuat değişikliği olmaması Çin de yatırımların artmasını sağladığı.

2. Oturum: “Gayrimenkul Sektöründe Yapılması Gereken Öncelikli Reformlar”

7. Gayrimenkulde Liderler Zirvesi 2. oturumu, ID Danışmanlık CEO su Sn. Işıl Dinçer’ in oturum başkanlığında İÜ İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Sn. Prof. Dr. Ali Hepşen, Ak Portföy Genel Müdürü Sn. Mehmet Ali Ersarı ve Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Sn. Ali Yüksel’ in katılımıyla gerçekleşti. Oturumda öne çıkan sonuçlar aşağıda derlenmiştir:

Gayrimenkul sektöründe reformların hızlı bir şekilde yapılarak kalıcı çözümlerin alınması gerektiği,

Bankaların kurumsal ve güvenilir inşaat ve gayrimenkul firmalarına kredi imkanı sağlayacağı gerçeğinin unutulmaması gerektiği,

Bankacılık Sektörü; Gayrimenkul Sektörünü kredi anlamında öğrenmeye ve çalışmalara başladığı,

Avrupa kıtasına baktığımızda hastanelere yatırım yapan GYO’lar önemli getiriler sunuyor. Bunun gibi farklı türde yatırımlar yapan GYO’lar çok daha yüksek finansal getiri sağlıyor.Dolayısıyla ufku geniş tutmak gerektiği,

GYO’ların iskontolu işlem görmeleri ile ilgili SPK nın acil düzenlemeler yaparak bu sorunu ortadan kaldırması gerektiği,

Gayrimenkul Sertifikalarında, Ticari Gayrimenkuller üzerinde parçalı mülkiyet sorunu ortaya çıkıyor. Bunlar ile ilgili de gerekli düzenlemeler yapılması gerektiği,

Gayrimenkul okur-yazarlığı ile ilgili bir girişim başlatılabileceği,

Gayrimenkul piyasalarının sermaye piyasaları ile entegrasyonun yapılması gerektiği,

Risk faktörünün sıfırlanmasının çok önemli olduğu,

Sermaye piyasaların şekillenmesinde geç kalındığı,

GYO finansal sektörün içerisinde küçük bir oyuncu, GYF’ler ise bütün dünyada gerekli koşullar oluştuğunda çok daha büyük bir oyuncudur.Finansal altyapının kurulması ve çok ciddi bir know-how da gerektirdiği,

SPK’nın çıkarmış olduğu tebliğe istinaden piyasadaki yaşanan sıkıntılara karşı yeniden aksiyon alması ve bunu hızlı bir şekilde hayata geçirmesi önümüzü daha da açacağı,

Varlık fonu ve bireysel emeklilik fonuna verilen paralar önümüzdeki 2-3 sene içerisinde doğru kullanılırsa uzun vadede TL bazlı bir finansman havuzunu oluşturacağı,

Kentsel dönüşüm kanununda özellikle ada bazında ve yerinde dönüşümün önünü açacak şekilde revizyonlar yapılması gerektiği,

Kentsel dönüşüm ve imar barışında yapılacak düzenlemelerin ekonomiye çok önemli katkılar sağlayacağı,

İmar kanununun yeniden yapılması ve kentsel dönüşüm kanunuyla entegre edilmesi gerektiği,

Müteahhitelerin sınıflandırılmasının çalışmasının hızlı bir şekilde yapılması gerektiği,

İmar barışında taksitlendirmelerin yapılmasının herkesin kazanacağı bir ortamın yaratılması açısından önemli olduğu çünkü imar barışından yararlanmak isteyenlerin peşin ödemekte sorun yaşadıkları,

Gayrimenkul hukuku mahkemelerinin kurulması gerektiği,

Gayrimenkul ve fon sisteminin güçlendirilmesi ve entegre edilmesi gerektiği

Bireysel emeklilik şirketlerinin gayrimenkul sektöründeki fonlara doğrudan yatırım yapabilmesinin sektörel gelişim için çok önemli olduğu,

3. Oturum:“ Gayrimenkul Sektörünün Bileşenleri Açısından Ekonomik Açılım”

7. Gayrimenkulde Liderler Zirvesi 3. oturumu Okan Üniversitesi Okan Üniversitesi İşletme ve Yönetim Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Sn. Prof. Dr. Halit Targan ÜNAL oturum başkanlığında, Reidin CEO su Kerim BERTRAND, TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule YÖNEL MAYA ve  Peker GYO Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Berra DOĞANER katıldı. Oturumda öne çıkan sonuçlar aşağıda derlenmiştir:

Yabancılara ve uluslar arası firmalara hukuki konularda güven vererek ve doğru bilgi sağlanarak yatırım kararlarının geliştirilebileceği, bu konuda uzmanlaşmanın sağlanmasının gerektiği,

Gayrimenkul Finansmanı için yeni ekonomik açılımlara ihtiyaç duyulduğu,

Mortgage yasasında acil olarak ülke modellerinin araştırılarak uygulamaya alınması gerektiği,

KDV indirimlerinin olumlu etkisinin olduğu çok açık, diğer kampanya ve tapu harcı gibi dolaylı harcamalardaki indirimler de etkisini daha çok arttırdığı,

Türkiye’nin demografik açıdan konut talebinin oldukça yüksek. KDV indirimleri ile talebin ertelenmesinin önüne geçilebildiği,

Sektör faaliyetlerinin devamlılığı, devletin vergi tahsilatının da kesintiye uğramamasını sağlamakta olduğu,

Türkiye’nin demografik açıdan konut talebinin oldukça yüksek olduğu o nedenle KDV indirimleri ile talebin ertelenmesinin önüne geçilebildiği,

KDV oranlarının tespitinde alan ve rayiç bedel gibi kriterler bulunuyor. Net alanı 149 m² ve 150 m² olan iki konut arasında KDV dahil fiyatta %8’lik fark oluşmasının önüne geçilmesi gerektiği,

Taşınmaz Değerleme Sistemi»nin de faaliyete geçmesiyle, gerçek satış bedeline yakın değerler üzerinden KDV ödenmeye başlanacak olması dikkatle ele alınmalı ve kalıcı çözümler üretilmesi hedeflenmesi gerektiği,

Türkiye de konut alan birinin ödediği kredi miktarının çok yüksek olduğu bununda insanların yaşam kalitesini olumsuz etkilediği.